Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), yeni Genel Sekreteri olarak Emekli Büyükelçi Feridun Sinirlioğlu’nu seçti. Bu karar, 5-6 Aralık tarihlerinde Malta’da gerçekleştirilen AGİT 31. Bakanlar Konseyi Toplantısı’nda alındı. Sinirlioğlu, AGİT’in 1975 Helsinki Nihai Senedi ile başlayan 50 yıllık tarihinde Genel Sekreterlik görevine getirilen ilk Türk vatandaşı oldu.
Genel Sekreterlik görevi, AGİT’in üç yıl süreyle üye ülkeler tarafından onaylanan bir pozisyon olup Sinirlioğlu’nun seçimi, 57 ülkenin oy birliğiyle gerçekleştirildi. Göreve atanma süreci, Türkiye’nin diplomatik alanda yoğun ve titiz bir çaba sarf ettiğini gösteriyor.
Tüm Üyelerin Onayladığı Bir İsim
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında AGİT’teki karar alma mekanizmalarının tıkandığı bir ortamda, bütün üyelerin Feridun Sinirlioğlu üzerinde mutabakata varmış olması, Türkiye’ye duyulan güvenin bir yansıması olarak yorumlanıyor. Sinirlioğlu’nun görev süresince AGİT’in etkinliğini artırması ve özellikle Avrupa’da güvenlik mimarisinin korunması ile ilgili çalışmalara önem vermesi bekleniyor.
Ayrıca, ilerleyen dönemde Rusya ile Ukrayna arasında olası barış görüşmelerinde AGİT’in önemli bir rol üstlenmesi ve Sinirlioğlu’nun bu süreçte aktif bir rol oynaması muhtemel görülüyor.
AGİT’in Tarihi ve Rolü
AGİT, Soğuk Savaş döneminde Doğu ve Batı blokları arasında diyalog ve gerginliği azaltma amacıyla kurulan bir müzakere platformu olarak ortaya çıktı. 1973’te başlayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) süreci, 1975 Helsinki Nihai Senedi’nin imzalanmasıyla uluslararası bir nitelik kazandı.
Sovyetler Birliği’nin dağılması sonrasında AGİK, demokratikleşme, insan hakları izleme, erken uyarı, çatışma önleme ve kriz yönetimi gibi yeni görevler üstlendi. 1994 Budapeşte Zirvesi’yle AGİT adını alan teşkilat, 57 üyesiyle büyük bir bölgesel güvenlik forumuna dönüştü.
Türkiye, AGİT’in kurucu üyelerinden biri olarak, teşkılatın kapsayıcı bir platform olduğuna ve Avrupa-Atlantik ile Avrasya bölgesinde güvenlik sorunlarını çözmek için çok önemli bir araç olduğuna inanıyor.
Feridun Sinirlioğlu Kimdir?
40 yılı aşkın uluslararası ilişkiler ve diplomasi tecrübesine sahip olan Büyükelçi Feridun Sinirlioğlu, şu görevlere imza attı:
- 2015 yılında kurulan geçici hükümette Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.
- 2009-2015 ve 2015-2016 yıllarında Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı olarak çalıştı.
- 2016-2023 yıllarında Türkiye’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi olarak görev yaptı.
- 2023’te BM Genel Sekreteri tarafından Afganistan Bağımsız Değerlendirme Özel Koordinatörü olarak atandı.
Sinirlioğlu, Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden doktora derecesine sahiptir ve lisansını Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde tamamlamıştır.
